Twitter
Rak tarczycy - Informacje ogólne
Wielkość czcionki: A | A | A

Informacje ogólne

PRZEGLĄD

Rak tarczycy jest najczęstszym nowotworem złośliwym układu endokrynnego,  w większości przypadków wywodzącym się z komórek pęcherzykowych tarczycy. Choroba ta dotyczy trzykrotnie częściej kobiet niż mężczyzn, jest to najwyraźniej obserwowane między 20. a 50. rokiem życia. Obserwuje się dużą rozbieżność w częstości zapadania na ten typ nowotworu związaną z położeniem geograficznym- państwa środkowej Ameryki, Japonii i  Azji wschodniej cechuje wyższa zachorowalność. Rak tarczycy jest nowotworem dość rzadkim (ok.1 % wszystkich nowotworów złośliwych).Charakteryzuje się niewielką agresywnością  biologiczną i wysoką skutecznością leczenia, dzięki której 10-letnie przeżycie całkowite w statystykach wynosi ok. 90%.

Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi nowotworów tarczycy są: niedobór jodu w diecie, działanie promieniowania jonizującego, nadmierna stymulacja (TSH), czynniki genetyczne, niektóre rzadkie choroby dziedziczne ( rodzinna polipowatość gruczolakowata jelit, choroba Cowdena, zespół mnogiej gruczolakowatości wewnątrzwydzielniczej typu 1).

Większe niż wśród zdrowych ryzyko zachorowania na raka tarczycy dotyczy również kobiet, które chorowały na raka piersi.

 

Tarczyca –budowa i funkcje

Tarczyca znajduje się w dolnej części szyi, poniżej krtani. Zbudowana jest  z dwóch płatów. Niewielki rozmiar (długość ok. 5 cm, szerokość ok. 3 cm, a grubość ok. 2 cm) oraz waga (od 30 do 60 gramów) nie odzwierciedlają jej istotnego znaczenia dla całego naszego organizmu. Poprzez wytwarzanie hormonów tyroksyny (symbol T4) oraz trójjodotyroniny (symbol T3) reguluje szybkość przemiany materii, utrzymuje odpowiednią temperaturę ciała oraz odpowiada za prawidłowe działanie układu sercowo – naczyniowego.

 

Nowotwory złośliwe tarczycy

Raki tarczycy są niejednorodną grupą chorób. Nawet w postaciach wysoko zróżnicowanych wykazujących aktywność hormonalną i charakteryzujących się stosunkowo wolnym przebiegiem występują postaci o dynamicznym przebiegu i wielkiej progresji choroby.

Najwcześniejszym objawem raka tarczycy jest wyczuwalny guzek. W części przypadków (np. w rakach brodawkowatych), pierwszym objawem choroby może być powiększony szyjny węzeł chłonny, podczas gdy pierwotne ognisko w obrębie tarczycy jest tak małe, że nie daje objawów klinicznych. Rosnący nowotwór obejmuje nieraz cały płat tarczycy. Często ma nierówną, twardą spoistość i jest trudno przesuwalny w stosunku do skóry i podłoża.

W bardziej zaawansowanych postaciach dochodzi do przesunięcia i zwężenia tchawicy z towarzyszącą dusznością i wysłuchiwanym świstem (stridorem) oddechowym. Niepokojącym objawem jest utrzymująca się u chorego chrypka, która może świadczyć o wciągnięciu w proces nowotworowy nerwu krtaniowego wstecznego - odgałęzienia nerwu błędnego.

Tarczyca zbudowana jest z dwóch typów komórek: komórek pęcherzykowych (odpowiedzialnych za produkcję hormonu tarczycy) i komórek C ( produkujących kalcytoninę,hormonu uczestniczącego w metabolizmie wapnia)

Wyróżniamy cztery główne typy raka tarczycy:

Rak brodawczakowaty (carcinoma papillare) tarczycy rozwija się  wolno, zazwyczaj w jednym płacie, z komórek pęcherzykowych. Uznawany za najmniej złośliwą postać. Głównie dotyczy dzieci i młodzieży. Jest najczęstszym typem raka tarczycy. Rak ten jest rakiem hormonalnie zależnym: TSH pobudza jodochwytność w obrębie guza i jego przerzutów, zaś T3 i T4 zmniejsza.   Jest  zróżnicowany, co oznacza ,że pod mikroskopem komórki nowotworowe podobne są tkanki gruczołu tarczowego.

Rak pęcherzykowy (carcinoma follicularae) tarczycy , rozwija się powoli,  także z komórek pęcherzykowych. Występuje głównie u dorosłych przeważnie między 25 a 45 r.ż. . Przebieg choroby i rokowanie jest gorsze niż w przypadku raka brodawczakowatego.  Pęcherzykowy rak tarczycy jest również zróżnicowanym rakiem tarczycy, ale mniej powszechny niż rak brodawkowaty.

Wymienione typy są bardzo często uleczalne , zwłaszcza jeśli dotyczą osób poniżej 45 roku życia. Wspólnie stanowią około 90% raków tarczycy.

Niezróżnicowany Rak anaplastyczny (carcinoma anaplasticum) stanowi około 10% wszystkich nowotworów tarczycy i zaliczany jest do najbardziej złośliwych nowotworów. Rak ten charakteryzuje się szybkim wzrostem, naciekając sąsiednie narządy  daje wcześnie przerzuty do węzłów chłonnych szyi i przerzuty odległe (do płuc, kości i mózgu). Rokowanie w raku anaplastycznym jest zdecydowanie złe z uwagi na znaczne, w chwili rozpoznania, zaawansowanie i brak możliwości radykalnego leczenia.

Rak rdzeniasty (carcnoma medullare)  to nowotwór zbudowany z niskozróżnicowanych komórek okołopęcherzykowych C, stanowi około 8% wszystkich raków tarczycy. Rak rdzeniasty rośnie powoli , najczęściej dotyczy osób po 40. r.ż. , posiada skłonność do naciekania obu płatów tarczycy. Daje przerzuty do węzłów chłonnych i przerzuty odległe (płuc, wątroby, kości)

  • login
  • login
  • login
  • login
  • login
  • login
  • login
  • login
  • login
  • login
  • login
Data aktualizacji strony: 2024-12-05

Informujmy, że portal onkologia-online.pl, korzysta z plików cookie (ciasteczka). Aby uzyskać więcej informacji o ich wykorzystywaniu,
przejdź do Polityki Prywatności. Kliknij "akceptuję" aby to okno nie pokazywało się więcej

Akceptuję