Znajomość klasyfikacji nowotworu umożliwia podjęcie decyzji odnośnie leczenia pacjentki.

W stopniu 0, I, II można rozważać wykonanie oszczędzających zabiegów operacyjnych, polegających na usunięciu guza w granicach zdrowych tkanek lub całego kwadranta sutka. Decyzja o usunięciu pachowych węzłów chłonnych powinna być poprzedzona oceną węzła wartowniczego. Po leczeniu oszczędzającym stosowana jest radioterapia, a niekiedy także hormonoterapia lub chemioterapia.

U chorych w I, II stopniu zaawansowania klinicznego, u których odstąpiono od operacji oszczędzających, wykonuje się radykalną mastektomię. U wszystkich tych chorych stosuje się chemioterapię lub hormonoterapię oraz często radioterapię, jako leczenie uzupełniające.

W III stopniu zaawansowania przed leczeniem operacyjnym wymagana jest chemioterapia wstępna (neoadjuwantowa), następnie wykonuje się mastektomię radykalną. Wszystkie chore są następnie poddawane leczeniu uzupełniającemu.

W IV stopniu zaawansowania klinicznego leczenie ma charakter ogólnoustrojowy: chemioterapia, hormonoterapia i radioterapia, natomiast leczenie operacyjne guza ma jedynie charakter paliatywny (leczenie objawowe).

Leczenie raka piersi obejmuje dwa zakresy: leczenie zmienionej chorobowo piersi oraz przerzutów nowotworowych do innych części ciała. Lekarze używają terminu "terapia miejscowa" na określenie procesu leczenia piersi i pobliskich węzłów chłonnych (zwykle jest to terapia skojarzona — połączenie postępowania chirurgicznego i radioterapii) oraz terminu "terapia systemowa" na określenie procesu leczenia przerzutów (chemioterapia lub terapia hormonalna).

Do leczenia chirurgicznego kwalifikują się chore w I i II stopniu zaawansowania klinicznego. Najczęściej wykonywanym zabiegiem jest zmodyfikowana amputacja piersi sposobem Patey’a (wycięcie gruczołu piersiowego wraz z węzłami chłonnymi pachy, bez usuwania mięśni piersiowych). Część chorych kwalifikuje się do leczenia oszczędzającego .Do przeciwwskazań bezwzględnych należą: - rak wieloośrodkowy , wznowa raka po uprzednim leczeniu oszczędzającym , uprzednio przebyte napromienianie piersi, brak możliwości uzyskania marginesu tkanek zdrowych wokół guza. Do przeciwwskazań względnych należą: ciąża, przewidywany zły efekt kosmetyczny, choroby układowe (kolagenozy)

Operacja oszczędzająca pierś

Niemal wszystkie przypadki raka piersi wymagają interwencji chirurgicznej.

Lumpektomia pozwala na usunięcie samego guza i niewielkiego fragmentu otaczającej go tkanki — marginesu. W przypadku obecności komórek nowotworowych w marginesie usuniętym podczas biopsji wycinkowej lub lumpektomii można dokonać kolejnego nacięcia w celu usunięcia reszty zmian rakowych. Po tym zabiegu większość pacjentów jest poddawana radioterapii ( 6-7 tygodni) . Lekarze nazywają tę metodę leczenia kojarzoną (lumpektomia i napromieniowanie) terapią oszczędzającą. Jednak nie wszyscy pacjenci mogą mieć zastosowany taki rodzaj terapii ( np. kobiety z większą ilością guzów piersi oddalonych od siebie w sposób uniemożliwiający ich usunięcie podczas jednej operacji, kobiety z guzem większym niż 5 cm , którego nie można zmniejszyć leczeniem przedoperacyjnym)

Podczas mastektomii prostej usuwana jest chirurgicznie cała pierś zostawiając nienaruszone węzły chłonne pachowe i tkankę mięśniową podtrzymującą pierś. Ten rodzaj leczenia stosuje się w przypadkach raka nieinwazyjnego. W zmodyfikowanej mastektomii radykalnej chirurg usuwa całą pierś i niektóre węzły chłonne pachowe ( obecnie ten rodzaj mastektomii wykonywany jest rzadko)

W przypadku mastektomii lub lumpektomii spowodowanej rozwojem nowotworu inwazyjnego sprawdza się obecność przerzutów do węzłów chłonnych. Jeżeli węzły chłonne są zajęte przez komórki nowotworowe istnieje duże prawdopodobieństwo rozsiewu raka z krwią do innych narządów. Pacjentki z rakiem wewnątrzprzewodowym lub zewnątrz zrazikowym nie wymagają badania węzłów chłonnych.

Operacja usunięcia węzłów chłonnych pachowych jest jedynym sposobem wykrycia raka rozsianego do węzłów chłonnych. Podczas operacji usuwa się niektóre lub wszystkie węzły chłonne pachowe (zwykle jest to około 10–20 węzłów chłonnych).

Biopsja węzła wartowniczego jest metodą wykorzystywaną od blisko pięciu lat w celach diagnostycznych. Chirurg wyszukuje i usuwa tzw. "węzeł wartowniczy" — pierwszy węzeł chłonny nacieknięty przez guz, w stosunku do którego istnieje największe prawdopodobieństwo, że zawiera komórki nowotworowe. Operację rozpoczyna wstrzyknięcie substancji radioaktywnej i/lub kontrastu w rejon guza. Są one następnie przenoszone przez naczynia limfatyczne do węzła wartowniczego, dostarczając chirurgowi pełnego obrazu zmienionego węzła chłonnego (lekarz widzi niebieski barwnik lub wykonuje odczyt radioaktywności danego obszaru przy użyciu licznika Geigera). Chirurg usuwa węzeł chłonny do badania patologicznego i zamyka nacięcie.

Jeśli badanie wykaże obecność komórek nowotworowych w węźle wartowniczym, tego samego dnia lub kilka dni później, chirurg może dokonać operacji usunięcia większej liczby węzłów chłonnych pachowych. Jeżeli badanie węzła wartowniczego nie wykaże obecności komórek nowotworowych, pacjentka unika większej operacji i związanych z nią efektów ubocznych.

Nie wszystkie przypadki choroby nowotworowej pozwalają jednak na zastosowanie tej metody. Warunki , w których biopsja węzła wartowniczego jest możliwa to: gdy pacjentka ma pojedynczy guz piersi o średnicy poniżej 5 cm, nie stosowano wcześniej chemioterapii ani terapii hormonalnej, nie przeprowadzono biopsji powyżej 6 cm, nie ma zmian w węzłach chłonnych wyczuwalnych dotykiem.

Radioterapia

Dzięki radioterapii pozostałe w piersi lub w węzłach chłonnych, po operacji, komórki raka, zostają zniszczone. Ten rodzaj terapii zazwyczaj trwa od 6 do 8 tygodni i jest wykonywane 5 razy w tygodniu. Jak każda terapia, i ta nie jest wolna od działań ubocznych-do najczęściej występujących zalicza się: opuchliznę i uczucie ciężkości piersi, zmiany skórne przypominające oparzenia słoneczne w obrębie napromieniowywanego miejsca, oraz uczucie ogólnego zmęczenia i osłabienia. Zmiany w tkance piersi i zmiany skórne ustępują zwykle w okresie od 6 miesięcy do 1 roku po radioterapii.

Terapia systemowa

To terapia mająca na celu dotarcie i zniszczenie komórek nowotworowych rozsianych poza pierś i otaczające ją tkanki, do terapii systemowej zaliczamy stosowanie chemioterapii ( doustne lub dożylne leki przeciwnowotworowe) i terapii hormonalnej. Terapia systemowa stosowana po operacji nosi nazwę terapii adiuwantowej, a jej celem jest zniszczenie wszystkich niewykrytych komórek nowotworowych, które oddzielając się od guza pierwotnego poprzez układ krążenia, mogą dać początek zmianom nowotworowym w innych częściach ciała.

Terapia neoadiuwantowa to terapia systemowa stosowana przed operacją w celu zmniejszenia guza i umożliwienia tym samym usunięcia go drogą chirurgiczną. Jest ona główną metodą leczenia w przypadku pacjentek z diagnozą raka przerzutowego.

Chemioterapia: Pacjentki otrzymują dożylnie lub doustnie leki przeciwnowotworowe. Zarówno jeden, jak i drugi sposób podawania leku pozwala na jego przeniknięcie do układu krwionośnego i dotarcie z krwią do wszystkich komórek ciała. Lekarze onkolodzy przepisują na ogół kombinacje leków co jest udowodnione jako skuteczniejsze od pojedynczych specyfików.

Stosowane skojarzenia leków w leczeniu raka piersi:
CMF: Cyklofosfamid, metotreksat i fluorouracyl
CAF: Cyklofosfamid, doksorubicyna i fluorouracyl
AC: Doksorubicyna i cyklofosfamid
AaCMF: Doksorubicyna, a nastepnie CMF
CEF: Cyklofosfamid, epirubicyna i fluorouracyl
WE (epirubicyna i cyklofosfamid)
TAC (docetaksel, doksorubicyna i cyklofosfamid)
AC po T (doksorubicyny i cyklofosfamidu, a następnie paklitaksel)
TC (docetaksel i cyklofosfamid)
Cyklofosfamid (Cytoxan)
Metotreksat (wielu marek)
Fluorouracyl (5-FU, Adrucil)
Doksorubicyny (Adriamycynę)
Epirubicyna (Ellence)
Paklitaksel (Taxol)
Docetaksel (Taxotere)

Oprócz leków i ich kombinacji wymienionych powyżej, następujące leki mogą być stosowane w leczeniu nawrotowym lub przerzutowym raka piersi, indywidualnie lub w skojarzeniu:
Winorelbina (navelbine)
Kapecytabina (Xeloda)
Wiąże się z białkami paklitakselu (Abraxane)
Pegylowaną liposomalną doksorubicyną (DOXIL, Dox-SL, Evacet, LipoDox)
Gemcytabina (Gemzar)
Karboplatyna (Paraplat, Paraplatin)
Cisplatyny (Platinol)
Iksabepilon (Ixempra)
Eribulin (Halaven)

Chemioterapia podawana jest w określonych odstępach czasu (cyklach) poprzedzielanych okresami odpoczynku. Całkowity czas stosowania chemioterapii trwa od 3 do 6 miesięcy, w zależności od doboru leków. Uboczne skutki chemioterapii zależą od typu i ilości zastosowanych leków oraz długości kuracji.

Terapia przeciwciałem monoklonalnym: trastuzumab (Herceptin) lapatynib (Tyverb) są przykładem terapii celowanych stosowanych w terapii HER-2 dodatniego raka piersi w skojarzeniu z chemioterapią. Bevacizumab (Avastin), lek blokujący tworzenie się naczyń krwionośnych (tzw. antyangiogenny), jest kolejnym przykładem na skojarzoną terapię celowaną w leczeniu przerzutowego raka piersi.

Terapia hormonalna

Do rozwoju niektórych typów raka piersi (rak hormonozależny) przyczynia się estrogen — hormon wytwarzany przez jajniki i nadnercza. W takim przypadku stosuje się różne metody blokowania wpływu wywieranego przez estrogen lub obniżania poziomu tego hormonu w organizmie. Obecnie najczęściej stosowanym lekiem blokującym oddziaływanie estrogenu jest antyestrogenowy tamoksifen, podobnie działającym lekiem antyestrogenowym jest toremifen. Jak wykazują badania, zastosowanie tamoksifenu zmniejsza prawdopodobieństwo pooperacyjnego nawrotu raka w przypadku ER lub PR-pozytywnych komórek nowotworowych. Tamoksifen jest również stosowany w leczeniu przerzutowego raka piersi.

W wieku pomenopauzalnym , nadnercza produkują i wydzielają do krwi hormony męskie, które przekształcają się w tkance tłuszczowej, kościach i komórkach nowotworowych niektórych typów raka piersi w estrogen. W tej sytuacji kobiety, ze wspomnianego przedziału wiekowego( cierpiące na przerzutowego raka piersi), leczone są lekami wykazującymi podobną skuteczność jak tamoksifen, a nazywane są inhibitorami aromatazy (hamują przekształcanie hormonów męskich w estrogen).

Do innych leków hormonalnych zalicza się acetat megestrolowy (podobny w działaniu do progesteronu), fluoksymesteron (hormon męski podobny do testosteronu) i estradiol etinylowy (lek estrogenowy skuteczny w dużych dawkach). Pacjentki przed menopauzą mogą otrzymać inny rodzaj leku — gonadoliberynę (LHRH). Podawany w zastrzykach wstrzymuje produkcje estrogenu. Dla wzmocnienia kości osłabionych atakiem komórek nowotworowych raka piersi stosuje się leki - Bisfosfoniany

Terapie uzupełniające i alternatywne

Jeżeli bierzesz pod uwagę poddanie się niesprawdzonej dotąd terapii alternatywnej lub uzupełniającej, najlepszym rozwiązaniem jest skonsultowanie swojego wyboru z zespołem lekarzy onkologów. Niesprawdzone metody leczenia mogą zaburzyć tok leczenia standardowymi środkami lub wywołać u pacjenta poważne efekty uboczne.

Szukasz Pomocy?

Federacja Stowarzyszeń "Amazonki"