Coraz więcej dowodów wskazuje, że statyny stosowane w leczeniu hipercholesterolemii w celu prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego takich, jak choroba niedokrwienna serca czy udary, mogą modyfikować rozwój nowotworów. Te właściwości statyn zależą prawdopodobnie od ich rozpuszczalności w tłuszczach.

Co prawda dotychczas wykazano zależności między przyjmowaniem statyn, a występowaniem raka piersi. Jednakże nie wykonano badań ukazujących związek przyjmowania tych leków z jego nawrotami.

Stąd celem prospektywnego kohortowego badania przeprowadzonego przez naukowców z Brigham and Women's Hospital and Harvard Medical School, USA, była ocena zależności między przepisywaniem statyn, a wystąpieniem wznów raka piersi w populacji duńskich kobiet. Do badania zakwalifikowano blisko 19 tysięcy kobiet, u których w latach 1996-2003 zdiagnozowano raka piersi w stadium zaawansowania I-III.

W ocenie ryzyka nawrotu choroby uwzględniono wystąpienie menopauzy, histologiczny stopień złośliwości raka oraz posiadanie receptora estrogenowego, a także zastosowanie leczenia adiuwantowego i zakres zabiegu operacyjnego. Analizie podlegało również zastosowanie hormonalnej terapii zastępczej oraz przyjmowanie innych leków, takich jak aspiryna, inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE), leki przeciwzapalne i specyfiki przeciwkrzepliwe.   

Wyniki pracy wykazały, że wśród statyn o właściwościach lipofilnych najczęściej przepisywano simwastatynę. Jej podawanie wiązało się z redukcją ryzyka nawrotów raka piersi. Otóż u pacjentek przyjmujących simwastatynę zaobserwowano o 10 mniej nawrotów raka piersi na 100 kobiet w 10-letnim okresie obserwacji w porównaniu z kobietami, którym nie przepisywano statyn.

Natomiast te kobiety, które przyjmowały statynę hydrofilową, charakteryzowało podobne ryzyko wznowy raka piersi, jak u chorych nie przyjmującymi statyn. Co ciekawe, nie odnotowano zależności między obecnością receptora estrogenowego, histologicznym stopniem zaawansowania raka i zastosowaniem radioterapii, a wpływem statyn na nawrót raka piersi.

Statyny mogą wpływać na rozwój raka poprzez następstwa redukcji produkcji cholesterolu lub drogą mechanizmów niezależnych od jego syntezy - uważają naukowcy. Co więcej, te plejotorpowe właściwości mogą być charakterystyczne jedynie dla statyn rozpuszczalnych w tłuszczach.  

Autorzy badania konkludują, że simwastatyna, wysoce lipofilna, zmniejsza ryzyko nawrotu raka piersi w populacji duńskich kobiet, podczas gdy przyjmowanie hydrofilnych statyn nie daje takiego efektu.

Zdaniem badaczy - mających na uwadze fakt, że rak piersi jest najczęściej występującym rakiem u kobiet (w USA częstość jego występowania sięga blisko 30%) - stwierdzenie właściwości statyn zmniejszających ryzyko nawrotu raka może mieć bardzo duże konsekwencje.

W Danii statyny przyjmuje obecnie ponad 30% populacji powyżej 30. roku życia.

Oprac. dr n. med. Maciej Chałubiński
Rynek Zdrowia, www.rynekzdrowia.pl

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21813413J
Natl Cancer Inst. 2011 Oct 5;103(19):1461-8.
Statin prescriptions and breast cancer recurrence risk: a Danish nationwide prospective cohort study.